Ponad 70 osób przybyło w piątek, 24 stycznia 2020 roku do sali konferencyjnej gostyńskiego Muzeum na promocję 6. numeru „Rocznika Gostyńskiego”. Spotkanie swoją obecnością zaszczycili: dr Alfred Siama – przewodniczący Rady Powiatu Gostyńskiego, Grzegorz Skorupski – zastępca burmistrza Gostynia, Maciej Malczyk – dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Poniecu, ksiądz prałat Artur Przybył, członkowie Rady Programowej „Rocznika Gostyńskiego”, autorzy tekstów, a także goście z Bojanowa, Gębic, Krotoszyna, Śremu i Torunia. Wprowadzenia i oceny merytorycznej 6. numeru pisma dokonał prof. Krzysztof Maćkowiak – przewodniczący Rady Programowej. Okolicznościową prelekcję na temat: „Odcinek „Poniec” frontu południowo-zachodniego powstania wielkopolskiego 1918/1919” wygłosił dr Grzegorz Wojciechowski. W numerze opublikowano 20 artykułów podzielonych na stałe działy: „Studia i artykuły”, „Varia”, „Dokumenty”, „Pamiętniki i wspomnienia”, „Z archiwum fotograficznego GaSo”. Najnowszy numer „Rocznika Gostyńskiego” nabyć można w siedzibie Muzeum w Gostyniu. Egzemplarz, mający 294 strony, kosztuje 25 zł.
„Rocznik Gostyński”, zgodnie z przyjętymi początkowo założeniami, jest wydawnictwem, w którym ogłaszane są teksty o bardzo zróżnicowanej tematyce. Różnorodność tę determinują przede wszystkim aktualne badania prowadzone przez społeczność autorów skupionych wokół periodyku. Z drugiej strony każdy jego dotychczasowy numer zawierał jednak co najmniej kilka prac związanych z konkretnymi, doniosłymi dla regionu, faktami, których rocznice zbiegały się z chwilą wydawania stosownego tomu. Podobnie jest i tym razem. W niniejszym numerze „Rocznika” szczególnie dobrze reprezentowane są teksty związane z dwoma wydarzeniami: powstaniem wielkopolskim oraz drugą wojną światową.
Sto lat temu mieszkańcy ziemi gostyńskiej gremialnie opowiedzieli się za powstaniem przeciwko zaborcy. 7 stycznia 1919 roku z Gostynia wyruszył na front batalion dowodzony przez Bernarda Śliwińskiego, złożony z ochotników z regionu. Powiat gostyński spełniał rolę ważnego ośrodka zaopatrzenia dla walczących wojsk polskich. Różnym wątkom powstańczej epopei poświęconych jest kilka tekstów. Specjalną uwagę należy wśród nich zwrócić na obszerne studium dr. Grzegorza Wojciechowskiego. Po raz pierwszy dostarcza ono tak systematycznych informacji na temat odcinka frontu powstańczego, na którym walczyli mieszkańcy ziemi gostyńskiej. Interesujące szczegóły biograficzne dotyczące powstańców zawierają teksty Pawła Karolczaka oraz Ryszarda Kołodziejczaka. Zestaw artykułów poświęconych powstaniu wielkopolskiemu zamyka tekst Andrzeja Dudka przybliżający działalność poczty w Gostyniu w 1919 roku.
Innym kręgiem tematycznym dobrze reprezentowanym w szóstym tomie „Rocznika” jest druga wojna światowa. W 2019 roku obchodzimy osiemdziesiątą rocznicę najazdu III Rzeszy Niemieckiej i Związku Radzieckiego na Rzeczypospolitą. Wydarzenie to tragicznie dotknęło wszystkich Polaków, także mieszkańców ziemi gostyńskiej. Z różnych perspektyw o losach tych ostatnich w latach 1939-1945 piszą: Dorota Lisewska, Izabela Skorzybót, Maciej Gaszek, Jan Niedziela i Robert Czub. Informacje o życiu gostynian w czasie wojny zawierają pośrednio również artykuły Jerzego Bogdanowicza i Adama Kajczyka. Głównym jednak celem wzmiankowanych prac obu autorów jest przybliżenie nieznanych epizodów II wojny światowej, które miały miejsce w południowo-zachodniej Wielkopolsce.
Żywimy nadzieję, że z dużym zainteresowaniem przyjęte zostaną przez Czytelników również pozostałe artykuły ogłoszone w tomie. Przypominają one biografie osób w różny sposób związanych z ziemią gostyńską – Antoniego Gościańskiego, siostry Walerii Niklewskiej, Czesława Gały, Edwina Bolesława Betlejewskiego. Ich autorami są odpowiednio: dr Łukasz Idowiak, dr Łukasz Puślecki, Radosław Gała i prof. Grażyna Gzella. Z zainteresowaniem powinny spotkać się także teksty dotyczące wybranych wątków z historii regionu. Przedstawiają one sytuację materialną gostyńskiej fary na początku XIX wieku (opracowanie Elżbiety Skorupskiej i Adama Kajczyka), nawiedzenie Matki Boskiej w kopii jasnogórskiego obrazu w Gostyniu (artykuł Lucyny Lisieckiej), powojenny rozwój sieci posterunków milicji obywatelskiej w powiecie (artykuł Mikołaja Kulczaka), działalność Środowiskowego Domu Samopomocy w Gostyniu (artykuł Violetty Skorupskiej) oraz działalność Stowarzyszenia „Pomost” na ziemi gostyńskiej (artykuł Pawła Gruszki).
Przypominamy, że mile widziane są wszelkie uwagi i uzupełnienia do publikowanych przez nas tekstów, a także pomysły dotyczące nowych obszarów związanych z szeroko pojętą przeszłością ziemi gostyńskiej, które warto by zbadać, zaś efekty tych prac zaprezentować szerszemu gronu odbiorców.
Fot. Maciej Kretkowski (UM Gostyń)
